ETKİLEŞİMLİ KİTAP OKUMA (EKO)’NUN YARARLARI

ETKİLEŞİMLİ KİTAP OKUMA (EKO)’NUN YARARLARI

ETKİLEŞİMLİ KİTAP OKUMA (EKO)’NUN YARARLARI

EKO’NUN YARARLARI

Etkileşimli kitap okuma;

  • Sözcük dağarcığının arttırılmasına,
  • İletişimin arttırılmasına,
  • Yazı farkındalığının oluşturulmasına,
  • Ses bilgisel farkındalığının geliştirilmesine,
  • Yaratıcı düşünme/ hayal etmenin desteklenmesine,
  • İfade edici ve alıcı dilin desteklenmesine,
  • Harf bilgisinin geliştirilmesine,
  • Kitap okumaya karşı olumlu tutum geliştirmeye,
  • Okuma kültürü edinilmesine,
  • Evrensel ve eleştirel okuryazarlığın desteklenmesine,
  • Yetişkin ve çocuk arasındaki etkileşimin artmasına, fayda sağlar.

 

HANGİ GRUPLA ÇALIŞILMALI VE KİMLER OKUMA YAPMALI ?

EKO’NUN TEMEL İLKELERİ

  • Çocukların verdikleri yanıtların tekrarlanması ve genişletilmesidir
  • Çocukların öykü okuma sırasında desteklenmesidir.
  • Öykü ve öyküyle ilgili sorular seçerken çocukların ilgilerinin ve meraklarının dikkate alınmasıdır.

 

KONUŞMAYI BAŞLATMA YÖNTEMLERİ

Tamamlama: Öykü okunurken cümleleri ya da ifadeyi tamamlanmasıdır. Çocuktan beklenmelidir.

Hatırlatma: Karakterler ve olaylar hakkında sorular sormasıdır.

Açık uçlu sorular: Çocuğun resimleri anlatmasıdır.

5N 1K soruları: ”Ne, Nerede, Nasıl, Neden, Ne Zaman, Kim?” sorularının sorulmasıdır.

İlişkilendirme: Öyküyü çocukların kendi yaşamlarıyla ilişkilendirmesini sağlamaktır

 

KONUŞMAYI SÜRDÜRME YÖNTEMLERİ

Başlat:Resimleri isimlendirme, öykünün kahramanları hakkında soru sormaktır.

Değerlendir:Çocuğun yanıtının doğru olup olmadığının değerlendirilmesidir

Genişlet:Çocuğun yanıtının genişletilmesidir.

Tekrar et:Çocuğun yanıtının tekrarlanmasıdır.

 

OKUMA ÖNCESİNDE EKO DAVRANIŞLARI

  • Çocukların ihtiyaçlarının karşılanması (tuvalet, açlık, susuzluk vb.)
  • Dikkat dağıtıcı etkenlerin ortadan kaldırılması (oyuncak, resim vb.)
  • Okuma stratejilerine yönelik değerlendirme ve kontrol listelerinin oluşturulmuş olması
  • Soruların ve öğretilecek sözcüklerin oluşturulması
  • Her çocuğun kitabı görebileceği bir şekilde oturma düzeninin oluşturulması,
  • Çocukların gelişim özelliklerine, fiziksel ve içerik özellikleri açısından uygun resimli öykü kitaplarının seçilmesi,
  • Tekrarlı okuma, haftada en az 3 kez aynı kitap okunmalı,
  • Kitap okunurken kitap çocuğa doğru tutulmalı,
  • Çocuklara dikkatlice dinlemeleri ve izlemeleri söylenmeli
  • Kitap okuma sürecinde; öğretilmesi hedeflenen, bilinmeyen sözcüklerin kitabı okuyan tarafından belirlenmesi (5-10 sözcük)

 

OKUMA SIRASINDA EKO DAVRANIŞLARI

  • Kitabın, yazarının ve çizerinin ismi parmakla okuma yönünde işaret edilerek okunur.
  • Çocuklara konuşma fırsatı vermek önemli (Örnek: Daha önce böyle bir kitap okudunuz mu? Senin de uçurtman var mı?)
  • İlişkilendirme ve bilgiyi transfer etme önemli (önceki bilgilieri aktif hale getirme)
  • Çocukların tahminde bulunmalarını sağlama (Sence bir sonraki sayfada ne olacak?, Poni düştü şimdi nolcak?)
  • Çocuğun yanıtı genişletilirken ya da tekrarlarken farklı sözcükler kullanmak önemli
  • Sözcüklerin anlamları açıklanırken “çocuk dostu terimler” kullanılmalı,
  • Sözcükler açıklanırken resimler/görsel uyaranlar kullanılabilir.
  • Sözcüklerin açıklanması için resimler yeterli değilse ek materyaller kitap okunurken kullanılabilinir (resimli kartlar gibi)
  • Hedef sözcüklerin öğretiminde çocukların yaşantılarıyla bağ kurarak öğretim yapmak daha etkili
  • Hedef sözcüklere ilişkin çocuklardan kendi örneklerini vermeleri istenebilir
  • Çocuklardan sözcüklerin resimlerini göstermeleri istenebilir
  • Sözcüklerin ses bilgisel farkındalıklarına dikkat çekilir (makinist /m/ ile başlıyor)
  • Çocukların yanıtlarını genişleterek konuşma fırsatlarını artırmak önemli
  • Çocukların yorumlarına/konuşmalarına sözel geri bildirim vermek önemli (motive edici oluyor)

 

OKUMA SONRASINDA EKO DAVRANIŞLARI

  • Özetleme becerileri desteklenmeli
  • Sorular ve yorumlarla destek sağlanmalı
  • Olay sırasını tekrar etme (poli okula gidince ilk olarak ne yaptı, sonra ne yaptı)
  • Öykünün gerçek olup olmadığı sorulabilir
  • Bu öykü gerçek olsaydı ne olurdu?
  • Çocuklara öykü için yeni bir son oluşturmaları için fırsat sunulmalı
  • Çocuğun yorumları konudan uzak olabilir engellenmemeli ancak konuyla ilişki kurması için yardım sağlanabilir
  • Hedef sözcükler, olaylar ya da karakterlerle ilgili etkinlik yapması sağlanabilir (hedef kelime “ray” ise resim çizebilir, maket yapabilir, karakterleri çizebilir gibi).